02188218279-86053927

کاربرد مواد پلیمری; مهمترین کاربردهای پلیمرها در صنایع

643 بازدید | يكشنبه 11 مهر 1400 | دسته بندی : مقالات

واژه پلیمر که از تکواژ پلی گرفته شده و به معنی چند است، مولکول هایی هستند که از ترکیب واحدهای کوچک تری به نام مونومر تشکیل شده اند و شاید بتوان گفت از آغاز حیات، انسان ها بدون آگاهی از اینکه این مواد چه چیزی هستند از آنها استفاده می کردند. امروزه کاربردهای مختلف این مواد در صنایع گوناگون به گونه ای است که تقریبا هیچ صنعتی را نمی توان یافت که در آن ردپایی از این مواد نباشد و این امر تا حدی است که در برخی از صنایع، بکارگیری مواد پلیمری تحولات بسیار زیادی ایجاد کرده است و به کلی آن ها را با مدل سنتی همان صنعت متمایز کرده است و از این رو می توان گفت بکارگیری این مواد در برخی صنایع انقلابی بی سابقه در آنها به وجود آورده است. در این مقاله می خواهیم به برخی از صنایعی که از مواد پلیمری استفاده می کنند و از این رهگذر تحت تاثیر بسزایی قرار گرفته اند، اشاره کنیم. در ادامه این مقاله به صنایع مختلفی اشاره خواهیم کرد که بیشترین تحولات را با بکارگیری مواد پلیمری داشته اند.

صنایعی  که با بکارگیری مواد پلیمری تحولات زیادی داشته اند عبارتند از:

*صنعت بسته بندی

*صنعت کشاورزی

*صنعت حمل و نقل

*صنعت پزشکی

*صنایع الکتریکی و الکترونیک

*صنعت خودروسازی

*صنعت ساختمان

*صنعت نساجی

*صنعت نظامی

*صنعت اسباب بازی

*صنعت لوازم خانگی

کاربرد پلیمرها در صنعت بسته بندی

شاید بتوان گفت یکی از بزرگ ترین صنایعی که از مواد پلیمری استفاده می کنند و مورد تحول بسیاری قرار گرفته اند، صنعت بسته بندی هستند. بسته بندی یکی از صنایعی است که به طور گسترده در صنایع غذایی و دیگر صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. از موارد تبلور بکارگیری مواد پلیمری در صنعت بسته بندی در حوزه ی مواد غذایی می توان به جایگزین شدن بطری های پلی اتیلن به جای ظروف فلزی، بسته بندی انواع مواد شیمیایی نظیر اسیدها، سموم و ... اشاره کرد.

از دیگر موارد مصرف آنها می توان به بسته بندی مواد غذایی اشاره کرد. به طور کلی مصارفی مانند بسته بندی نوشابه، بسته بندی روغن، ساخت انواع بطری ها، ساخت درب های پلاستیکی بطری ها و ... همه و همه از کاربردهای مواد پلیمری در بسته بندی است که این امر علاوه بر اینکه باعث افزایش چشمگیر بهداشت و کاهش هزینه ها شده، همچنین باعث رونق و افزایش مصرف در این صنایع شده است. 

کاربرد پلیمرها در صنعت کشاورزی

بدون شک یکی از عوامل توسعه کشاورزی، کاربرد روزافزون مواد پلیمری در این صنعت است. یکی مزایای استفاده از محصولات پلیمری در صنایع کشاورزی، بهینه سازی مصرف آب است. استفاده از لوله ها و فیلم های پلی اتیلنی انقلابی در این صنعت ایجاد کرده است که علاوه بر اینکه توانسته تا حدود زیادی بر هدررفت آب کمک کند، همچنین بسیاری از مناطقی که کشاورزی در آن رونقی ندارد را توانسته با روش های مختلف تبدیل به مکانی برای بهره برداری محصولات مختلف کند.

کاربرد پلیمرها در صنعت حمل و نقل

یکی دیگر از کاربردهای مواد پلیمری که امروزه مورد توجه بسیاری قرار گرفته و همچنان در حال توسعه است، بکارگیری آن ها در صنعت حمل و نقل است. استفاده از آنها در صنایع حمل و نقل عمومی، ریلی، هوایی و ... بیش از گذشته مورد استفاده است. از جمله دلایل بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت است که این وسایل را مقرون به صرفه تر، سبک تر، ایمن تر و ... می توان ایجاد کرد. در دهه گذشته طراحان با استفاده از مواد پلیمری در محقق کردن این اهداف گام های مهمی را برداشته اند.

کاربرد پلیمرها در صنعت پزشکی

مزایای استفاده از مواد پلیمری نسبت به سایر مواد شیمیایی در صنعت پزشکی، آنها را به یکی از پراستفاده ترین موادها در این صنعت تبدیل کرده است. یکی از کاربردهای مواد پلیمری در صنایع پزشکی، استفاده آن ها در ساخت انواع تجهیزات پزشکی و بیمارستانی مانند تجهیزات تصویربرداری، تجهیزات اتاق عمل و ... است. از کاربردهای دیگر آن استفاده در کاشتنی های پزشکی است و همچنین استفاده در ظروف دارویی از جنس مواد پلیمری توانسته است هم تولید این ظروف را نسبت به ظروف پلاستیکی راحت تر کند، هم باعث صرفه جویی در مصرف انرژی شود. علاوه بر آنها مواردی مانند امکان تنوع طراحی و ... از دیگر دستاوردهای استفاده آن ها در این صنعت است.

کاربرد پلیمرها در صنایع الکتریکی و الکترونیک

امروزه کاربردهای لوازم الکترونیکی بیش از هر زمانی با جهش کاربرد و تولید روبرو است و این امر به گونه ای است که تقریبا در هیچ جایی نمی توان نمونه هایی از آن ها را ندید. در خانه ها، ادارات، صنایع و ... انواع کامپیوترها، تجهیزات کامپیوتری و ... به وفور استفاده می شوند. در تولید برخی از قطعات این وسایل و تجهیزات از مواد پلیمری استفاده می شود که بستگی به نوع آن از پلیمرهای مختلفی استفاده می شوند.

کاربرد پلیمرها در صنعت خودروسازی

امروزه کاربرد مواد پلیمری و پلاستیکی در صنایع خودروسازی آنقدر گسترش یافته که می توان گفت بیش از 50 درصد قطعات صنعت خودروسازی از مواد پلیمری ساخته می شود و تحولی عظیم در این صنعت ایجاد کرده است. مزایای استفاده از این مواد به جای قطعات دیگر مواردی همچون پایین آمدن هزینه ها، اتصالات یکپارچه تر، مونتاژ آسان تر و ... را برای این صنعت به ارمغان آورده است. استفاده از مواد پلاستیکی در بسیاری از بخش های داخلی مانند کنسول، آینه ها، صندلی ها و ... به منظور افزایش ایمنی افزایش فضای قابل استفاده و ... بیش از گذشته به چشم می خورد.

همچنین استفاده از آنها در بخش های خارجی مانند سپر، بدنه، چراغ ها و ... علاوه بر زیبایی، کارایی بهتری را ایجاد کرده است. علاوه بر این ها، تحقیقات روی ساخت قسمت های مختلف خودرو با بکارگیری این مواد با هدف سبک سازی، ایمنی بالاتر، کاهش هزینه ها، زیبایی بیشتر و ... انجام می شود و به عنوان بحث های تحقیقاتی روز، مورد پژوهش هزاران محقق است.

کاربرد پلیمرها در صنعت ساختمان

یکی دیگر از صنایعی که امروزه بسیار تحت تاثیر گسترش کاربرد پلیمرها قرار گرفته است، صنعت ساختمان است. مزایای بکارگیری این مواد در ساختمان ها مضاف بر اینکه زیبایی خاصی را به بخش های مختلف آن می دهد، همچنین بسیاری از مشکلاتی که مواد سنتی دارند را برطرف کرده است. تقریبا در بیشتر مراحل ساخت ساختمان شما می توانید از این مواد استفاده کنید. عایق های حرارتی و رطوبتی، لوله های پلاستیکی، پنجره ها و ده ها بخش دیگر از کاربردهای بکارگیری این مواد در صنعت ساختمان هستند.

کاربرد پلیمرها در صنعت نساجی

صنعت نساجی، که می توان گفت یکی از قدیمی ترین صنایع است، به تولید الیاف مختلف، تبدیل الیاف به نخ، نخ به پارچه و همچنین بسیاری از موارد دیگر می پردازد. استفاده از پلیمرها، تولید الیاف با ویژگی هایی مثل مقاومت حرارتی بالا، استحکام بالا و ... را در این صنعت میسر ساخته است. به طور کلی وجود کاربردهای مختلف این مواد در بخش های گوناگون، استفاده از آن ها را در این صنعت به یک بخش جداناپذیر تبدیل کرده است و می توان گفت این صنعت را هم با تحولی عظیم روبرو کرده است.

کاربرد پلیمرها در صنعت نظامی

فرمولاسیون پیشرفته مواد پلیمری باعث شده است بکارگیری آن ها در صنایع نظامی نیز گسترش بیابد و مورد توجه محققان و طراحان این حوزه قرار بگیرد. کاربردهای گسترده این مواد مانند ساخت وسایل حمل و نقل نظامی، ساخت تجهیزات نظامی، ساخت ایستگاه های عملیاتی و ... بیش از گذشته گسترش یافته است که بکارگیری آن ها مانند بسیاری از صنایع دیگر، این صنعت را هم با تحولی شگرف روبرو کرده است.

کاربرد پلیمرها در صنعت اسباب بازی

امروزه در اطراف خود، وسایل بازی پلاستیکی در فضاهای خانگی و عمومی را زیاد می بینیم. در ساخت انواع مختلف این نوع اسباب بازی ها از مواد پلیمری استفاده می شود. این وسایل در شکل ها و رنگ های مختلف مدتی است جایگزین مناسبی برای اسباب بازی های فلزی و قدیمی شده است. وسایلی مانند سرسره، تاب، استخر توپ  و ... همه از کاربردهای بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت است.

کاربرد پلیمرها در صنعت لوازم خانگی

یکی دیگر از صنایعی که در سال های اخیر بسیار تحت تاثیر بکارگیری مواد پلیمری قرار گرفته است صنعت تولید لوازم خانگی است. در همه جای خانه قوطی های حبوبات، انواع پارچ ها، آبکش ها، جارو و خاک انداز، سطل ها، رخت آویز، گلدان ها و ... به چشم می خورد که امروزه اکثر این ها با مواد پلیمری ساخته می شود. همچنین در قسمت های مختلف تولید لوازم خانگی مانند یخچال، لباسشویی و ... از این مواد استفاده می شود که نمونه های دیگری از بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت است.

نتیجه گیری

در سال های اخیر، بکارگیری مواد پلیمری و تحولات ناشی از آنها در صنایع مختلف چنان افزایش یافته است که تقریبا هیچ جایی را نمی توان بدون حضور آن ها تصور کرد. امروزه نقش بکارگیری پلیمرها در صنایع مختلف، نقش محوری است و به اکثر نیازهای اساسی جامعه در کنار مزایای چشمگیرش پاسخ می دهد. در این مقاله سعی کردیم علاوه بر اینکه به معرفی صنایع گوناگونی که تحت تاثیر بکارگیری این مواد قرار گرفته اند اشاره کنیم، همچنین تلاش کردیم تحولات مختلفی که در صنایع گوناگون با بکارگیری مواد پلیمری اتفاق افتاده است را با استفاده از مثال هایی کاربردی، نشان دهیم.