02188218279-86053927

گلیسیرین چیست؟

673 بازدید | يكشنبه 25 مهر 1400 | دسته بندی : مقالات

گلیسیرین چیست؟

چربی ها یا لیپیدها بخش گسترده ای از مواد زیستی و ترکیبات آلی را تشکیل می دهند. گلیسیرین نیز یکی از چربی های مفید در میان مولکول ها و مواد زیستی می باشد. پیش ساز این ماده، ماده ای با ماهیت الکلی به نام گلیسرول می باشد. گلیسرول را در چربی های گیاهی و حیوانی می توان یافت اما در آزمایشگاه به صورت شیمیایی نیز ساخته می شود. پروپیلن الکل در ساخت گلیسیرین آزمایشگاهی نقش اصلی را ایفا می کند.

یکی از مواد تشکیل دهنده ی چربی های پوست ما نیز گلیسیرین می باشد. بنابراین می توان در این ماده خواص بسیار مفیدی را جست و جو کرد. بنابراین از گلیسیرین می توان در تولید محصولات بهداشتی مرتبط با پوست و مو استفاده نمود.

در گذشته نیز بسیاری از افراد برای حفظ رطوبت پوست دست و صورت از این ماده ی مفید استفاده می کردند. البته گلیسیرینی که در گذشته استفاده می شد، ماهیت طبیعی داشته است. بنابراین امروزه هم توصیه می شود تا برای حفظ سلامت پوست، کمتر به سراغ مواد شیمیایی گران قیمت برویم.

یکی از مزیت های این ماده، ایجاد رطوبت کافی بدون چرب کردن پوست می باشد. در واقع یکی از دلایلی که تولیدکنندگان محصولات بهداشتی را به سمت استفاده از گلیسیرین در محصولات خود سوق می دهد، همین ویژگی می باشد. زیرا همانطور که گفته شد گلیسرول یک الکل سه عاملی بوده و از ایجاد چربی بیش از حد در پوست جلوگیری می کند.

خواص گلیسیرین

برای گلیسیرین خواص بسیاری تعریف شده است، خواص منحصر به فرد این ماده تنها محدود به پوست نشده و موها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. همانطور که گفته شد از گلیسیرین برای خواص بی نظیرش در تولید انواع شامپوها، کرم ها، صابون ها، ترمیم کننده های ناخن و بسیاری دیگر از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.

خواص گلیسیرین صنعتی و فواید آن:

*لوازم آرایشی: از آنجایی که گلیسیرین ماده ای غیرسمی و بدون بو است، می توان از آن در قسمت های مختلف پوست استفاده کرد. به همین خاطر برای انواع لوازم آرایشی مناسب است.

*تنباکو: از موارد استفاده از گلیسیرین در محصولات تنباکو است. گلیسیرین مقدار مشخص شده ای توتون را مرطوب و نرم نگه می دارد و از شکستن و خورد شدن آن در حین فرآوری جلوگیری می کند و باعث تازه ماندن سیگارها و دیگر محصولات تنباکو می شود.

از جمله خواص گلیسیرین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

*خاصیت مرطوب کنندگی: یکی از خواص کاربردی این ماده، حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از دهیدراته شدن آن می باشد. در واقع چربی گلیسرول موجب می شود تا آب موجود در پوست راهی برای تبخیر نداشته باشد، بنابراین رطوبت پوست با استفاده از این ماده به خوبی حفظ خواهد شد. مصرف گلیسیرین به همراه کمی آب لیمو قبل از خواب به صورت موضعی بر روی پوست توصیه می شود.

*جلوگیری از پیری پوست: یکی از علل تشکیل چین و چروک های پوستی در زمان پیری، کاهش خاصیت الاستیک و خشکی پوست می باشد. برای جلوگیری از رخداد این فرایند باید رطوبت پوست و نرمی آن را حفظ کرد. از گلیسرول به صورت روزانه باعث می شود تا چین و چروک های پوستی با تاخیر بیشتری بر روی پوست ما ظاهر شوند.

*خاصیت ضد جوش و لک های پوستی: برای از بین بردن آکنه و جوش های پوستی محصولات بهداشتی کمی موجود می باشد. اغلب این محصولات تجاری نیز تاثیر کافی را برای از بین بردن این عارضه های پوستی ندارند. اما گلیسیرین به عنوان یک ترکیب طبیعی بسیار موثر می تواند به خوبی آکنه و جوش های بدریخت صورت را از بین ببرد. مصرف این ماده باید به صورت روزانه انجام گیرد تا نتایج مطلوب آن حاصل شود.

*از بین برنده ی جوش های سرسیاه: یکی از عارضه های پوستی آزار دهنده جوش های سرسیاه می باشد. درمان های مختلفی برای از بین بردن جوش های سرسیاه پیشنهاد می شود اما به عنوان یک درمان خانگی می توان از گلیسیرین یا ترکیبات حاوی این ماده استفاده نمود.

*خاصیت پاک کنندگی: استفاده از پاک کننده های شیمیایی به مرور زمان می تواند به پوست شما آسیب بزند. بنابراین بهتر است از یک پاک کننده طبیعی مثل گلیسرول برای تمیز کردن پوست صورت استفاده کنیم. ترکیب گلیسیرین و شیر یا سرکه ی سیب یک پاک کننده ی قوی می سازد. از این پاک کننده ی طبیعی می توان به عنوان یک جایگزین سالم برای محصولات شیمیایی استفاده نمود.

*خواص گلیسیرین صنعتی در کشاورزی: از گلیسیرین برای درمان و بهبود دانه و نهال در صنعت کشاورزی استفاده می شود. این کار جوانه زدن و رشد نهال را بیشتر می کند. همچنین باعث نرمی و انعطاف پذیری شاخه و برگ نهال می شود.

*درمان شوره ی سر: یکی از علل ایجاد شوره بر روی پوست سر و موها، خشکی بیش از حد پوست و جدا شدن لایه های پوست سر می باشد. برای رفع این مشکل باید چربی و رطوبت پوست و موی سر را حفظ نمود. گلیسیرین به خوبی این وظیفه را برای شما انجام می دهد و باعث می شود تا شوره ی سر تا میزان قابل توجهی کاهش یابد. شستشوی ماهیانه یا استفاده ی روزانه از محلول های گلیسیرین دار این مشکل شما را رفع خواهد کرد.

*چاقی صورت: بسیاری از افراد لاغر دوست دارند تا صورتی پرتر و چاق تر داشته باشند. بسیاری از قرص ها و ترکیبات دیگر تنها جنبه ی تبلیغاتی داشته و تاثیر قابل توجهی ندارند. گفته می شود که ترکیب گلیسیرین با گلاب برای پوست صورت باعث جذب بیشتر چربی زیر گونه ها می شود. همچنین با افزایش خاصیت الاستیک پوست پس از مصرف این ترکیب موجب می شود تا گونه ها و به طور کلی صورت پر تر و چاق تر به نظر برسد.

*از بین برنده ی چروک های دور چشم: پمادها و محصولات بهداشتی بسیاری برای رفع تیرگی و چین و چروک دور چشم در بازار موجود می باشند. اما مانند تمام مواردی که پیش از این نیز به آنها اشاره شد، در مورد رفع چین و چروک دور چشم نیز بهتر است از ترکیبات طبیعی استفاده نمود. پوست دور چشم ها بسیار نازک و حساس می باشد، به طور طبیعی پوست ما دارای گلیسیرین می باشد. استفاده از گلیسیرین برای دور چشم ها نیز باعث رفع چین و چروک ها و تقویت میزان گلیسیرین موجود در پوست می شود. با رسیدن این ماده به پوست چربی بین چین ها افزایش یافته و خاصیت کشسانی آن تقویت می شود. البته هنگام استفاده از گلیسرول در اطراف چشم، این ماده به هیچ وجه وارد محوطه ی چشمی نشود.

کاربرد گلیسیرین

کاربردهای بسیاری برای این ماده ی با ارزش وجود دارد. از گلیسیرین به علت خاصیت حلالیت بالایی که دارد، در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی مانند کرم های مرطوب کننده، لوسیون های محافظ پوست، کرم های ضد آفتاب، پاک کننده های آرایشی و ... استفاده می شود.

در تولید شامپوها و صابون های دست و صورت نیز استفاده ی گسترده ای از گلیسرول می شود. زیرا حلالیت و خاصیت مرطوب کنندگی این ماده باعث لطافت و نرمی پوست و مو می شود. قطعا در تبلیغات یا بر روی جلد محصولات شوینده عبارت "حاوی گلیسیرین" را بارها مشاهده کرده اید.

گلیسرول در داروسازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از پمادهای رفع چین و چروک صورت یا آبرسان پوست از گلیسیرین درست می شوند. همچنین این ماده در تولید قرص ها و داروهای ملین برای درمان و پیش گیری از یبوست نیز مورد استفاده قرار می گیرد. خاصیت هیپراسموتیک و نرم کنندگی این داروها با وجود گلیسرول تکمیل می شود.

جالب است بدانید که از گلیسیرین در تولیدات صنایع غذایی نیز استفاده می شود. در واقع برای تولید انواع کلوچه ها و کیک ها می توان از گلیسرول به عنوان یک شیرین کننده طبیعی استفاده کرد. انجمن رژیم غذایی آمریکا نیز استفاده از این ماده را برای صنایع غذایی تایید کرده است.

کاربرد گلیسیرین صنعتی در صنایع غذایی و داروسازی

گلیسیرین به دلیل طعم شیرینی که دارد به عنوان شیرین کننده در صنایع غذایی استفاده می شود و همچنین به دلیل جذب رطوبتی که دارد باعث حفظ کیفیت و نرمی بافت محصولات غذایی می شود ( مثلا در کیک ها)، در محصولاتی چون خمیر فوندانت و مشروبات الکلی مورد استفاده قرار می گیرد. از پرکاربردترین ترکیبات موجود در داروهایی که توسط پزشکان در نسخه بیماران نوشته می شود می توان به گلیسیرین اشاره کرد. گلیسیرین مصرف و استفاده های بسیار زیادی در صنعت تولید دارو دارد. بیشتر برای کمک به بهتر شدن مزه داروها از آن استفاده می شود.

مزایا و معایب گلیسیرین

در این مطلب به مزایای بسیاری از این ترکیب طبیعی اشاره کردیم. همانطور که گفته شد خاصیت آب رسانی حفظ چربی، نرم کنندگی و ... از مزایای استفاده از گلیسیرین می باشد. اما مانند هر ترکیب زیستی دیگری این ماده نیز دارای عوارض مصرف و معایب مشخصی می باشد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.

*بروز آلرژی در برخی افراد: ممکن است پوست شما نسبت به این ماده از خود حساسیت نشان دهد. معمولا این حساسیت یا ظهور قرمزی، تورم، آکنه و ... بر روی پوست خود را نشان می دهد. برای جلوگیری از ایجاد آلرژی بهتر است مقادیر کم گلیسرول را بر روی پوست خود امتحان کرده و سپس از دوز مناسب آن استفاده کنید.

*علائم آزار دهنده در مصرف خوراکی: گلیسیرین نباید به صورت خوراکی مصرف شود مگر اینکه در صنایع غذایی برای این منظور فرآوری شده باشد. در مصرف خوراکی گلیسیرین خالص عوارضی مانند حالت تهوع، سردرد، سرگیجه و عدم تعادل مشاهده می شود.

*از بین رفتن گلبول های قرمز در تزریق وریدی: اگر گلیسرول به صورت داخل رگی تزریق شود، بسیاری از گلبول های قرمز خون از بین می روند و همولیز رخ می دهد. به همین منظور توصیه می شود که بانوان باردار، در دوران بارداری از ترکیبات حاوی گلیسرول خالص استفاده نکنند.

*خشکی پوست: همانطور که چربی موجود در گلیسیرین موجب حفظ رطوبت و نرمی پوست می شود، مصرف بی رویه ی این ماده نیز به علت ماهیت الکلی، باعث خشکی و لایه لایه شدن پوست می گردد، بنابراین میزان استفاده از این ماده در دوزهای استاندارد و مناسب بسیار حائز اهمیت است.