02188218279-86053927

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟

912 بازدید | شنبه 04 تیر 1401 | دسته بندی : مقالات

مقدمه

اسید سیتریک نوعی اسید شیمیایی است که به دو صورت صنعتی و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا در صنایع خوراکی از این اسید در تهیه پنیر، نوشابه ها، آبمیوه ها و ... مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا در بسیاری از پنیرها از این اسید به عنوان جایگزینی برای آب لیمو استفاده می نمایند. به طور کلی این ماده شیمیایی می تواند متعادل کننده ای مناسب برای مزه آب لیمو و سرکه در پنیرها باشد. همچنین در طعم دهندگی نوشابه ها نیز این اسید نقش بسیار موثری دارد. معمولا شیرینی بیش از اندازه انواع نوشابه ها را می توان با کمک این اسید خنثی نمود. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با هر آنچه باید در رابطه با اسید سیتریک بدانید، به طور کامل آشنا کنیم.

اسید سیتریک چیست؟

اسید سیتریک نوعی اسید آلی نسبتا ضعیف است که به صورت صنعتی و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا از این نوع اسید در تهیه بسیاری از مواد خوراکی مانند لبنیات، نوشابه های معمولی و انرژی زا، آبمیوه های صنعتی و ... استفاده می شود. طعم ترش مزه و خاص این ماده شیمیایی می تواند جایگزینی برای آب لیمو باشد.

همچنین اسیدی بودن آن موجب می شود تا رشد باکتری ها در مواد خوراکی متوقف شود، به همین دلیل است که از آن به عنوان یک ماده ضد میکروبی و برای تنظیم اسیدیته استفاده می گردد. فراموش نکنید که این اسید شیمیایی با فرمول C6H8O7 تهیه شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربرد اسید سیتریک

با توجه به موارد فوق متوجه شدیم که از اسید سیتریک در مصارف خوراکی و صنعتی استفاده می گردد. اما نکته قابل توجه این است که دقیقا این اسید چه کاربردی در صنایع و تولید مواد خوراکی دارد، این اسید به عنوان یک نگهدارنده و برای کاهش میزان PH مواد خوراکی در تهیه کنسروها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این اسید می تواند در متعادل سازی مزه خوراکی ها نقش بسیار موثری داشته باشد و ظاهر بهتری به آن ببخشد. از این اسید ضعیف آلی برای تهیه برخی از مکمل های غذایی نیز استفاده می گردد. همچنین اسید سیتریک را می توان امولسیون کننده انواع بستنی نیز شناخت.

از طرفی برخی از میوه های برش خورده مانند آووکادو نیز هنگامی که در معرض هوای آزاد قرار می گیرند، تغییر رنگ می دهند. برای پیشگیری نمودن از اسیدی شدن این میوه ها می توانید آنها را در مقداری اسید سیتریک و آب غوطه ور نمایید. از پودر اسید سیتریک نیز می توان برای ایجاد محیط اسیدی برای غذاهای خشک نیز به راحتی استفاده نمود. البته توجه به مقدار استاندارد سیتریک اسید برای محصولات مختلف، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طور مثال برای حفظ تازگی محصولات کنسروی، باید هر یک قاشق غذاخوری از این اسید را در یک لیتر آب حل نموده و سپس مورد استفاده قرار داد.

از دیگر کاربردهای سیتریک اسید می توان به استفاده محلول نمودن فلزات، تصفیه آب و استفاده به عنوان ماده ضد ویروسی اشاره نمود. به طور کلی اگر بخواهیم کاربرد اسید سیتریک را دسته بندی نماییم، حدود 70 درصد از آن برای تولید مواد خوراکی و نوشیدنی ها استفاده می گردد. 20 درصد از آن در تولید مکمل های غذایی مورد استفاده قرار می گیرد و باقی آن نیز در مواد تمیز کننده کاربرد دارد.

ویژگی های اسید سیتریک

همانطور که گفته شد اسید سیتریک نوعی اسید ضعیف آلی است که در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار می گیرد. از ویژگی های این اسید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

*این اسید را می توان به صورت مونوهیدرات و یا بدون آب (به صورت پودری) تهیه نمود.

*اسید سیتریک نوعی ماده جامد بلوری و سفید رنگ است که در دمای بالا می توان آن را تجزیه نمود.

*شکل مونوهیدرات سیتریک اسید با آب سرد به کریستال تبدیل می شود و نوع بی آب از طریق آب گرم کریستال می شود.

*مونوهیدرات را می توان در دمای 78 درجه سانتی گراد به نوع بی آب تبدیل نمود.

*توده مولی سیتریک اسید 192.124 گرم در مول می باشد.

*همچنین تراکم این اسید 1.665 گرم در هر سانتی متر است.

*نقطه جوش این اسید 175 درجه سانتی گراد می باشد.

*نقطه ذوب آن نیز 153 درجه سانتی گراد است

*معمولا انحلال پذیری سیتریک اسید حدود 73 گرم در هر 100 میلی لیتر می باشد.

*سیتریک اسید موجود در اتانول مطلق را معمولا می توان در دمای 15 درجه سانتی گراد حل نمود.

*میزان غلظت اسید سیتریک در انواع میوه ها با توجه به نوع میوه و شرایط رشد آن متفاوت است.

مزایا و معایب اسید سیتریک

مزایای اسید سیتریک

*یکی از ابتدایی ترین مزایای سیتریک اسید خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن است که می تواند به کاهش استرس ناشی از اندوتوکسین کبد و مغز کمک نموده و با رادیکال های آزاد مبارزه نماید.

*از دیگر فواید این اسید خاصیت آلکالین بودن آن است. با وجود طعم اسیدی، این ماده قلیایی است. مواد قلیایی دارای مقدار قابل توجهی منیزیم، سدیم، کلسیم، پتاسیم، آهن و منگنز است.

*همچنین این اسید می تواند در بهبود فعالیت اندام های داخلی موثر باشد. از طرفی به بهبود عملکرد ایمنی بدن، پیشگیری از لخته خون و انقباض عروق کمک می نماید.

*سیتریک اسید از بروز سنگ کلیه نیز جلوگیری می نماید، زیرا میزان اسیدی بودن ادرار که دلیل اصلی ایجاد سنگ کلیه است را کاهش می دهد.

*از طرفی هیدروکسی اسید آلفا بودن این ماده موجب می شود تا بتواند در مراقبت از پوست نیز موثر باشد. به همین دلیل در ساخت برخی از محصولات مراقبتی و بهداشتی نیز از آن استفاده می شود.

*کمک به حفظ تازگی مواد غذایی موجب شده تا از آن در تهیه برخی از مواد غذایی مانند کنسروها نیز استفاده شود.

*همچنین طول عمر محصولات بهداشتی و آرایشی را افزایش می دهد.

*از اسید سیتریک در تهیه برخی از مواد تمیزکننده نیز استفاده می شود، زیرا می تواند در تمیز نمودن لکه های سخت نقش بسیار موثری داشته باشد.

معایب اسید سیتریک

*برخورد آن با چشم می تواند منجر به سوزش چشم ها شود. به همین دلیل بلافاصله پس از برخورد آن با چشم، چشم ها را با آب فراوان شستشو دهید.

*هنگامی که محصولات دارای اسید سیتریک برای مدت طولانی روی پوست بمانند، می توانند منجر به سوزش و تورم پوست شوند.

*مصرف نوشیدنی و آبنبات های دارای سیتریک اسید، می تواند به مرور زمان منجر به پوسیدگی و زرد شدن دندان ها شود.

*داروهای حاوی این اسید نیز می توانند مشکلات گوارشی مانند معده درد، تهوع  یا استفراغ را به همراه داشته باشد.

خطرات مصرف اسید سیتریک

تا به امروز از طریق سازمان غذا و دارو مدرکی مبنی بر خطرناک بودن این اسید ارائه نشده است. اما با توجه به گزارش های ارائه شده توسط کارشناسان علمی، مشخص شده مصرف طولانی مدت و بیش از اندازه سیتریک اسید می تواند منجر به بروز واکنش های آلرژیک شود. تنگی نفس، معده درد، دردهای عضلانی و همچنین تورم و درد مفاصل از جمله واکنش های آلرژیک ناشی از مصرف این اسید است.

خرید اسید سیتریک خوراکی و صنعتی

پیش از خرید اسید سیتریک بهتر است در رابطه با ویژگی ها و کاربرد انواع آن به طور کامل آشنایی پیدا کنید. سپس تامین کننده های آن را بشناسید و با کارشناسان فروش تماس بگیرید.