آیا می دانستید سیلیکون در محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود؟

سیلیکون ها از جمله ترکیبات شیمیایی هستند که امروزه گستره ی استفاده زیادی را برای آنها می توان در نظر گرفت:صنایع اتومبیل سازی،ساخت و ساز،حوزه انرژی،صنایع الکترونیک،صنایع شیمیایی،نساجی و مراقبت های فردی.

شاید همیشه بدون اینکه متوجه شده باشیم زندگی خود را با استفاده از آنها راحت تر کرده باشیم اما حالا زمان آن است که بیشتر با آنها آشنا شویم تا وقتی در پی خرید محصولی هستیم بدانیم چرا آن محصول می تواند برای ما مفید باشد یا بالعکس.

سیلیکون چیست؟

احتمالا برای ما فارسی زبانان این ترکیب شیمیایی با عنصری که در طبیعت و به همین نام نیز وجود دارد،یکسان در نظر گرفته شود که البته این به دلیل نوع تلفظ ما خواهد بود.سیلیکون(Silicone)مولکول های بزرگی هستند که از زنجیره واحد های تکراری اتم های عنصر سیلیکون و اتم های اکسیژن تشکیل شده است.ممکن است در این ترکیب عناصر کربن و یا هیدروژن هم شرکت داده شوند.با توجه به آنکه در ساختار پایه آن ،کربن وجود ندارد لذا آن را پلیمری غیر ارگانیک در نظر می گیرند.

عنصر سیلیکون به نسبت زیادی در پوسته زمین و در حالت ترکیب با عناصر یا مواد دیگر یافت می شود.در واقع تحقیقات نشان داده اند که حجم این عنصر در پوسته زمین برابر با 25 درصد است.

پیوندهای میان اتم های عناصر اکسیژن و سیلیکون بسیار پایدار و حتی قوی تر از پیوند های اتم های کربن-کربن در پلیمرهای دیگر هستند.این پیوند های قوی،پایداری سیلیکون را در برابر گرما نسبت به پلیمرهای ارگانیک دیگر بالا می برد.

خواص شیمیایی سیلیکون ها

زنجیره هایی که در برخی انواع این پلیمر وجود دارد،آن را به ترکیبی آب گریز تبدیل کرده است.بنابراین در بسیاری از محصولاتی که نیاز است تا اب و رطوبت محبوس شوند با استفاده از حجم مناسب از آنها می توان به این مهم دست یافت.علاوه بر این به دلیل وجود همان زنجیره ها که اغلب شامل گروه های متیل هستند ،ایجاد پیوند این پلیمر با دیگر مواد شیمیایی سخت می شود و اجازه نمی دهد که به سطوح بچسبد.

از نظر حل پذیری در آب،برخی سیلیکون ها حل پذیر نیستند و بنابراین مانند لایه ای شفاف روی سطحی که مورد استفاده قرار گرفته اند را می پوشانند و خواصی همچون براقی یا غیر چسبندگی را به سطح مورد استفاده می دهند.

هکچنین سیلیکون ها (به ویژه دایمتیکون ها)به عنوان عاملی کاهنده در تولید کف محسوب می شوند و از همین خصوصیت آنها می توان در پاک کننده صورت که نیاز به کف ندارند استفاده نمود.

انواع سیلیکون

با توجه به نوع ساختاری که زنجیره های سیلیکون انتخاب می کنند ،انواع مختلفی از آن را می توان در نظر گرفت که دارای خواص متفاوتی از نظر مقاومت گرمایی یا استحکام پیوند های شیمیایی شان خواهند بود:

سیلیکون های فلوئیدی

این نوع از سیلیکون ها که روغن سیلیکون نامیده می شوند به عنوان روان کننده،افزودنی به رنگ و مواد آرایشی استفاده می شوند.

سیلیکون های ژله ای

این نوع از سیلیکون ها بیشتر در لوازم ارایشی-بهداشتی و بخصوص فرمولاسیون مربوط به بافت های دچار اسکار با توجه به خاصیت محبوس کردن آب استفاده می شوند.این نوع سیلیکونها برای ایمپلنت های سینه یا کفی کفش نیز به کار برده می شود.

در صورتی که لوازم ارایشی مورد استفاده تان حاوی سیلیکون روغنی باشد،پاک کردن آرایش با استفاده از شوینده ها  و آب به پاک کردن کامل پوست نمی انجامد .بهتر است در این حالت از پاک کننده های چرب استفاه کنید.

سیلیکون های الاستومری

این نوع سیلیکون که به آن سیلیکون لاستیکی می گویند در صنایع الکترونیکی،هوایی و دستکش های آشپزی مورد استفاه قرار می گیرند.

رزین های سیلیکونی

این رزین ها در پوشش های مقاوم به حرارت و همچنین مواد محافظ ساختمان که مقاوم به تغییرات اب و هوایی هستند استفاده می شود.

انواع سیلیکون های مورد استفاده در صنایع آرایشی -مراقبتی

بیشترین سیلیکون هایی که در مواد ارایشی-بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند شامل سایکلومتیکون،دایمتیکون و سیلانول ها و مشتقات آنها هستند.

سایکلومتیکون ها

مواد فراری هستند که زود تر از آب و اتانول تبخیر می شوند.همین خاصیت باعث می شود که از آنها در ضدعرق هایی که نمی خواهیم روی پوست لایه ای ایجاد کنند استفاده می شود.همچنین از این ترکیب در محصولات نرم کننده مو هم استفاده می شود زیرا باعث لغزندگی سطح مو شده و شانه پذیری و باز کردن گره های آن را آسان می کند و علاوه بر این روی سطح مو باقی نمی ماند.

دایمتیکون ها 

بر حسب وزن مولکول هایشان خاصیت متفاوتی از خود نشان می دهند.دایمتیکون ها ی با مولکول های سبک تر روانی بیشتری دارند و خاصیت پخش پذیریشان روی سطوح بیشتر است.مولکول های سنگین تر پخش پذیری کمتری دارند و برای مواردی که نیاز به انسداد است از آن استفاده می شود.

سیلانول ها

انحلال پذیر در آب هستند و در محصولات آرایشی مورد استفاده قرار می گیرند.خاصیت انحلال پذیری سیلانول ها آنها را گزینه مناسبی جهت استفاده در نرم کننده های مو که نیاز به آبکشی ندارند کرده است.

دایمتیکون ها;پلیمر سیلیکونی پر مصرف

یکی از ترکیبات گروه سیلیکون روغنی،دایمتیکون است که در لنز های طبی،شامپوها،مواد خوراکی،کرم های مرطوب کننده،لوسیون های دست،کرم پودرهای مایع و پرایمر های ارایشی مورد استفاده قرار می گیرند.در مراقبت های زیبایی از مو ،این ترکیب به عنوان یک حالت دهنده و نرم کننده مورد استفاده قرار می گیرد.از جمله محصولاتی که حاوی این نوع از سیلیکون یا ترکیبات دیگری از ان مانند آمودایمتیکون هستند می توان به شامپو ها،نرم کننده ها و سرم های مو اشاره کرد.سیلیکون موجود در این محصولات با پر کردن شکاف های ایجاد شده در ساقه مو علاوه بر حفظ ظاهر آن ،به مو درخشانی و نرمی می دهد و تا حدودی به واسطه خاصیتی که در برابر تبخیر آب دارند ،از تبخیر رطوبت مو جلوگیری می کند.

کاربرد سیلیکون در صنایع آرایشی-بهداشتی

باتوجه به آنچه در مورد بافت سبک و آب گریزی مولکول های سیلیکون مطرح شد،بنابراین به نظر می رسد استفاده از آنها در محصولاتی که نیاز است پس از مصرف احساس نرمی یا حفظ رطوبت وجود داشته باشد دور از انتظار نیست.

سیلیکون در محصولات مراقبت از مو:

اگر نسبت به لیست مواد تشکیل دهنده محصول مراقبت موی خود حساس باشید شاید به نوعی از انواع سیلیکون برخورد کنید.خواصی که باعث می شوند از ترکیبات سیلیکون در محصولات مو استفاده شوند عبارت است از:

افزایش نرمی و باز کردن گره مو ، براق نمودن مو(مربوط به سیلیکون های حل ناپذیر در آب) ،

استفاده در محصولات محافظت از گرما و رطوبت مو ،

استفاده در رنگ های شیمیایی برای جلوگیری از از بین رفتن رنگ مو به واسطه شستشو یا مواجهه با اشعه ماورا بنفش

محصولات مراقبت از پوست

این ترکیبات ضد آلرژی،غیر تحریک کننده و غیر جوش زا هستند(برخلاف باور عمومی که در آنها وجود دارد) ،

مرطوب کننده های خوبی هستند و قابلیت پخش پذیری را افزایش می دهند ،

می توانند به نفوذ مواد موثر محصولات مراقبتی کمک کنند ،

سیلیکون هایی که ضد آب باشند می توانند به منظور افزایش ماندگاری در محصولات ضد آفتاب مورد استفاده قرار گیرند ،

می توانند از پوست در مقابل باد و سایش محافظت کنند.

در محصولات آرایشی

باعث ایجاد حالت لیزی روی پوست می شود و بنابراین مواد آرایشی می توانند راحت تر ترکیب شوند ،

در پرایمر های آرایشی،با پر کردن خطوط و منافذ صورت باعث پرتر به نظر رسیدن آن و ایجاد زمینه ای نرم برای آرایش می شود ،

به کرم پودر ها و رژلب ها خاصیت ماندگاری بالاتری می دهند.این در حالی است که آنقدر انعطاف پذیر هم هستند که در طول زمان ترک نخورند ،

سیلیکون های مات کننده باعث شکست و درنتیجه مات کردن نور می شوند که در نتیجه ارایشی طبیعی تر و تمیز تر را باعث می شوند ،

می توان از آنها در لوازم آرایش براق استفاده کرد(سیلیکون های حل ناپذیر در آب)

نکته:

طول عمر محصولات حاوی سیلیکون به عوامل متعددی همچون دما و شرایط نگهداری بستگی دارد.به عنوان مثال هرچه دمای محیط نگهداری بالاتر باشد ،طول عمر محصول نیز کاهش می یابد.