شاید نام تیتان A1 را بارها در صنایع مختلف از جمله کاغذسازی، لاستیک، پلاستیک و حتی صنایع غذایی شنیده باشید و از خود پرسیده باشید که تیتان A1 چیست؟
تیتان A1 چیست؟
در پاسخ به این سوال که «تیتان A1 چیست؟» میتوان گفت که نام شیمیایی آن دی اکسید تیتانیوم ( Titanium Dioxide) با فرمول شیمیایی TiO2 و یکی از سه نوع کانی تیتان میباشد که به آن آناتاز میگویند. این ماده به نام تیتانیا نیز معروف است. تیتانیا مادهای جامد، غیر آلی و به رنگ سفید رنگ میباشد. دی اکسید تیتانیوم به دو شکل دیگر به نام روتیل و بروکیت نیز وجود دارند. در بین این کانیها، آناتاز به صورت بلورهای درخشان و سخت در طبیعت وجود دارند. بلورهای آن تقارن چهار ضلعی دارند و به صورت رگههایی با رنگ های متنوع در سنگهای دگرگونی و آذرین یافت میشوند. از آنجا که آناتاز یا تیتان A1 یک کانی کمیاب است و از طرفی به دلیل خاصیت نیمه هادی بودن کاربردهای فراوانی دارد. به همین دلیل این ماده به صورت مصنوعی و آزمایشگاهی نیز تولید میشود.
ویژگیهای تیتان A1
یکی از ویژگیهای تیتان A1 جذب نور UV می باشد. این ماده، در صورت ترکیب با یک پلیمر، سبب میشود که تجزیه آن ماده کاهش یابد. همچنین ترکیب تیتان A1 با یک پلیمر سبب میشود ترک خوردگی و شکنندگی ماده به دست آمده به حداقل برسد. دی اکسید تیتانیوم به صورت استفاده سطحی، قدرت پوششی بالایی دارد. از این رو از این خاصیت برای پوشش سطوحی مثل کاغذ، رنگ، کاشی، سرامیک و بتون استفاده میگردد. در صورتی که از تیتان A1 به عنوان پوشش و به صورت رنگآمیزی سطوح دیگر استفاده شود موجب افزایش دوام رنگ و حفاظت ماده زیرین میگردد.
در خصوص ویژگیهای تیتان A1، میتوان به پایداری در برابر حرارت، قابلیت انحلال ضعیف و غیر قابل اشتعال بودن نیز اشاره کرد. این ماده جزء مواد شیمیایی خنثی بوده و در طبقهبندی جهانی GHS-UN جزء مواد بی خطر طبقهبندی شده است. برخی از ویژگیهای مهم این ماده سبب شده است که تیتان A1، به عنوان مادهای برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی و حتی جهت مقابله با سرطان پوست استفاده گردد.
ویژگیهای فیزیکی دی اکسید تیتانیوم
در پاسخ به سوال «تیتان A1 چیست؟» از جنبه فیزیکی نیز میتوان آن را بررسی کرد. این ماده به رنگ قهوهای متمایل به سیاه و حتی گاهی زرد و آبی میباشد. درخشندگی این ماده تا زیر فلز بوده و کریستالهای آن مات میباشد. درجه سختی آن بین 5.5 تا 6 و وزن مخصوص آن 3.8 تا 3.9 است. کریستالهای دی اکسید تیتانیوم در طبیعت به راحتی تغییر شکل رفته و گاهی به صورت حفره دار در میآیند.
کاربرد تیتان A1
تیتان A1 یا همان دی اکسید تیتانیوم در صنایع پلیمر، کاغذ سازی، نساجی کاربرد دارد. از این ماده برای بهبود بخشیدن رنگ سفید در تولید نهایی استفاده میگردد. کاربرد تیتان A1 در صنایع تولیدی پلاستیک، لاستیک، جوهر و رنگ نیز بسیار زیاد است.
از تیتان A1 (آناتاز) به عنوان یک ترکیب در رنگ خوراکی و برای مصارف شیرینیپزی و نوشیدنیهای استفاده میشود. همچنین به دلیل خاصیت فتوکالیستی این ماده از آن در سیستمهای تصفیه کننده هوا، سلولهای خورشیدی، باتریهای لیتیومی و حسگرهای گاز استفاده میشود.