اسید بوریک مادهای چند کاربردی است که در صنایع مختلف از جمله پزشکی، هستهای، کاشی و سرامیک سازی، شیشه سازی و حشرهکش کاربرد دارد.
اسید بوریک چیست؟
اسید بوریک (H₃BO₃) به دلیل خاصیت اسیدی ضعیف، حلالیت در آب و توانایی تشکیل کمپلکس با ترکیبات مختلف، در صنایع مختلف شیمیایی کاربردهای متنوعی دارد. مشخصات اسید بوریک به این شرح است که در ظاهر به شکل بلورهای بیرنگ یا پودر سفید رنگ دیده میشود و بوی خاصی ندارد. از طرف دیگر، این ماده به خوبی در آب گرم حل شده و به عنوان یک اسید ضعیف لوئیس شناخته میشود. جرم مولی آن نیز برابر با 61.83 گرم بر مول است.
از مهمترین ویژگی های اسید بوریک میتوان به خاصیت ضد عفونی کنندگی آن اشاره کرد. این ویژگی موجب شده است که این ماده به عنوان یک ضدعفونیکننده طبیعی در تولید محصولات بهداشتی مانند پمادها و محلولهای شستشو مورد استفاده قرار میگیرد. در صنعت سرامیک، این ماده به عنوان یک کمک ذوب عمل کرده و به بهبود ویژگیهای مکانیکی و حرارتی محصولات نهایی کمک میکند. همچنین، در کشاورزی، خاصیت ضدقارچی آن برای کنترل بیماریهای گیاهی مانند سفیدک پودری بسیار مفید است.
کاربردهای اسید بوریک
اسید بوریک به دلیل خواص ضدعفونیکنندگی، ضدقارچی و آنتیباکتریال خود شناخته شده است، اما کاربردهای این ماده فراتر از این امر میباشد و در صنایع تخصصی نیز نقش مهمی ایفا میکند. از جمله مهمترین کاربردهای این ماده میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
* صنعت پزشکی و داروسازی: این ماده به دلیل خواص ضدعفونیکنندگی قوی، به طور گسترده در صنعت پزشکی و داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده با خاصیت ضدعفونیکنندگی خود، در پمادها، محلولهای شستشو و برخی داروها برای مهار رشد میکروارگانیسمها در زخمها و سوختگیهای جزئی به کار میرود.
* کشاورزی: در صنعت کشاورزی، این ماده به عنوان یک عنصر ضروری برای رشد گیاهان شناخته شده است. این ماده به عنوان یک کود برای بهبود رشد گیاهان و افزایش عملکرد محصول استفاده میشود و به عنوان یک حشرهکش طبیعی برای کنترل آفات مختلف در محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده با ایجاد اختلال در سیستم عصبی حشرات، آنها را از بین میبرد.
* صنعت هستهای: این ماده در صنعت هستهای به عنوان یک جاذب نوترون استفاده میشود. نوترونها ذراتی هستند که در واکنشهای هستهای نقش مهمی دارند. با افزودن اسید بوریک به آب راکتورهای هستهای، میتوان سرعت شکافت هستهای را کنترل کرد و از وقوع حوادث هستهای جلوگیری کرد.
* صنعت شیشه : این ماده با تأثیر بر خواص فیزیکی و شیمیایی شیشه، به بهبود کیفیت و عملکرد محصولات شیشهای کمک شایانی میکند. از جمله مهمترین خواص اسید بوریک که باعث کاربرد گسترده آن در این صنعت شده است، میتوان به کاهش دمای ذوب، افزایش شفافیت و براقیت، بهبود مقاومت شیمیایی، کاهش انبساط حرارتی و افزایش استحکام و چقرمگی اشاره کرد.
* مصرف اسید بوریک در کاشی و سرامیک: اسید بوریک به عنوان یک ماده افزودنی مهم در صنعت کاشی و سرامیک، نقش قابل توجهی در بهبود کیفیت و خواص محصولات نهایی ایفا میکند. این ماده با کاهش دمای پخت، افزایش شفافیت و براقیت، بهبود مقاومت شیمیایی و حرارتی، و افزایش استحکام و چقرمگی، به ارتقای کیفیت کاشی و سرامیک کمک شایانی میکند. این ماده در تولید لعابهای سرامیکی، بدنههای سرامیکی و کاشیهای مقاوم در برابر حرارت، نقش مهمی ایفا میکند. با استفاده از آن، میتوان محصولات سرامیکی با کیفیت بالاتر، دوام بیشتر و کاربردهای متنوعتری تولید کرد.
نکات مهم در خرید این ماده
اسید بوریک به دلیل خواص منحصر به فرد خود، در صنایع مختلفی از جمله کاشی و سرامیک، شیشه و حتی حشرهکشها کاربرد گستردهای یافته است. همین کاربردهای متنوع، باعث شده است تا تقاضا برای خرید اسید بوریک افزایش یابد و در نتیجه، این ماده در بازار به صورت گستردهای عرضه شود. اما تنوع عرضه کنندگان و محصولات، خریداران را با این سوال مواجه میکند که چگونه میتوان محصولی با کیفیت و مناسب را از میان محصولات مختلف موجود در بازار فروش اسید بوریک انتخاب کرد. برای پاسخ به این سوال، توجه به نکات زیر ضروری است:
* خلوص محصول
* گرید محصول از جمله صنعتی، آزمایشگاهی و خوراکی
* انتخاب یک تولیدکننده معتبر و شناخته شده
* بستهبندی مناسب
قیمت محصول و عوامل موثر بر آن
قیمت اسید بوریک تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که عبارتند از:
* خلوص محصول
* نرخ ارز
* برند و کشور
* هزینههای تولید مانند انرژی، مواد اولیه و نیروی کار
*عرضه و تقاضا در بازار
* هزینههای حمل و نقل